De Parthenon Tempel

Over het Parthenon

Het Parthenon staat symbool voor het oude Griekenland, de westerse beschaving en de klassieke architectuur. Deze prachtige tempel, gewijd aan de godin Athena, was ooit het hoogtepunt van de Atheense macht en een bewijs van de rijkdom en culturele prestaties van de stadstaat. Gelegen op de top van de Akropolis in Athene, biedt het inzicht in het religieuze en culturele leven van Griekenland tijdens haar Gouden Eeuw.

Het Parthenon werd gebouwd tijdens de Hoogklassieke periode en wordt vaak geprezen om zijn architecturale precisie en de kunstzinnigheid van zijn beeldhouwwerken. Ondanks de schade die het door de eeuwen heen heeft opgelopen, waaronder oorlogen, explosies en plunderingen, blijft het bouwwerk een diepgaand bewijs van de verfijning en vaardigheid van de architecten en kunstenaars. De harmonieuze proporties en de Dorische orde maken het tot een meesterwerk van menselijke creativiteit.

Historische context van het Parthenon

Oorsprong en bouw

De bouw van het Parthenon begon in 447 v.Chr. onder leiding van Pericles, een vooraanstaand en invloedrijk staatsman die Athene leidde op het hoogtepunt van zijn macht. De tempel werd gebouwd op de Akropolis, de versterkte heuveltop van de stad, en was gewijd aan Athena, de beschermgodin van de stad. De beroemde beeldhouwer Phidias had de artistieke leiding en transformeerde marmer in een schitterend bouwwerk.

De uitkomst van de Perzische Oorlogen

Na de overwinning op de Perzen in 479 voor Christus werd Athene een machtige stadstaat. De bouw van het Parthenon symboliseerde de triomf en de veerkracht van de stad. De bouw van de monumentale tempel werd aangewakkerd door de wens om de overwinning van Athene te herdenken en de opgang van de stad in de Griekse wereld te laten zien. De tempel werd gedeeltelijk gefinancierd door de buit van de Perzische oorlogen en bijdragen van de Deliaanse Liga.

Architecturale kenmerken van het Parthenon

Ontwerp en afmetingen

Het Parthenon wordt geroemd om zijn wiskundige precisie en innovatieve architectonische technieken. Het vertegenwoordigt een hoogtepunt in de klassieke Griekse architectuur en combineert esthetische harmonie met structurele duurzaamheid. De rechthoekige structuur meet ongeveer 31 meter bij 69,5 meter en de kolommen vormen een omringende zuilengalerij die de "cella" omsluit. Deze binnenste kamer zou het standbeeld van Athena hebben gehuisvest, aan wie de tempel is gewijd.

Innovaties in structuur

Een van de belangrijkste elementen van het Parthenon is het innovatieve ontwerp van de constructie, waarbij elke zuil iets uitloopt naar het midden. Dit kenmerk, bekend als "entasis", creëert de illusie van rechte lijnen en versterkt de grootsheid van de tempel. Dit is te danken aan de nauwgezette aandacht van de architecten en bouwers voor geometrie en proporties, die voor stabiliteit en esthetische schoonheid zorgden.

Dorische orde en ionische elementen

Het Parthenon is voornamelijk gebouwd in de Dorische orde, gekenmerkt door stevige zuilen met gecanneleerde schachten en eenvoudige, kussenachtige kapitelen. Daarboven heeft het hoofdgestel een eenvoudige architraaf. In contrast met de Dorische eenvoud zijn Ionische elementen subtiel aanwezig in het Parthenon, waaronder een fries dat op unieke wijze kenmerken van beide architectonische ordes combineert.

Artistieke erfenis van het Parthenon

Sculpturen en metopen

De decoratieve beeldhouwwerken van het Parthenon worden vaak gezien als een hoogtepunt in de klassieke Griekse kunst. De metopen, de vierkante panelen boven de zuilen, beelden mythologische gevechten uit zoals de Gigantomachy en Centauromachy, en laten een bevroren verhaal in steen zien.

Pedimenten en thema's

De frontons, de driehoekige ruimtes aan beide uiteinden van de tempel, beelden de geboorte van Athena en de strijd tussen Athena en Poseidon uit. Deze thema's benadrukken niet alleen mythologische verhalen maar ook het culturele en religieuze belang van Athena in het Atheense leven.

Vakmanschap van Phidias

Onder leiding van meesterbeeldhouwer Phidias kwam de artistieke visie van het Parthenon tot leven. Het lang verloren gewaande gouden en ivoren beeld van Athena Parthenos, dat ooit de binnenste kamer van de tempel sierde, was een van zijn meest gevierde en ingewikkelde werken. Stukken die aan zijn werkplaats werden toegeschreven, waaronder de zogenaamde Elgin Marbles, weerklinken nu in de geschiedenis van instellingen zoals het Akropolis Museum.

Culturele en religieuze betekenis van het Parthenon

Het Parthenon heeft eeuwenlang gediend als een monumentaal centrum voor religieuze toewijding en culturele expressie. Vanaf het begin heeft het de eerbied van de Atheners voor hun beschermgod belichaamd en zich vervolgens aangepast aan veranderende religieuze landschappen.

Athena en verering in de oudheid

Oorspronkelijk was het Parthenon gewijd aan de godin Athene, de beschermvrouwe van Athene, die de rijkdom en macht van de stad symboliseerde. Binnen stond de Athena Parthenos, een massief gouden en ivoren beeld, als een baken van verering en Atheense trots. Pelgrims en burgers beklommen de Akropolisheuvel om hun respect te betuigen en Athena om een gunst te vragen. Zo werden religieuze praktijken verweven met het dagelijkse leven van de oude Grieken.

Verbouwing tot kerk en moskee

Terwijl rijken opkwamen en ten onder gingen, veranderde de religieuze rol van het Parthenon aanzienlijk. In de 5e eeuw werd het Parthenon omgebouwd tot een christelijke kerk, gewijd aan de Maagd Maria. Eeuwen later, onder Ottomaanse heerschappij, nam dit architecturale meesterwerk een nieuwe rol aan als moskee, wat het aanpassingsvermogen en het blijvende belang in het religieuze weefsel van de regio verder illustreert. De duurzame structuur weerspiegelt niet alleen de verschuivingen in religieuze dominantie, maar is ook een bewijs van de culturele en historische lagen van Athene.

Behoud en beschadiging van het Parthenon

Oudheid en Middeleeuwen

In de loop der eeuwen heeft het Parthenon aanzienlijke transformaties ondergaan, maar het bleef relatief intact tot 1687, toen de Venetianen de stad Athene aanvielen. Tijdens deze aanval troffen ze per ongeluk het Parthenon, dat door de Ottomanen werd gebruikt als kruitmagazijn. Deze catastrofale explosie veroorzaakte ernstige schade aan de tempel, die nog steeds zichtbaar is.

Moderne inspanningen voor natuurbehoud

In de jaren 1970 werd het Akropolis Restauratieproject gelanceerd in een poging om de schade aan te pakken die door de eeuwen heen was opgelopen. Dit omvatte het zorgvuldig ontmantelen en repareren van bijna elk stuk van het Parthenon, het vervangen van verroeste ijzeren klemmen door titanium klemmen en het gebruik van originele bouwtechnieken voor authenticiteit. Dit proces is nog steeds aan de gang en zorgt ervoor dat het Parthenon een bewijs blijft van restauratiewetenschap en historisch behoud.

Controverses en geschillen van het Parthenon

Wanneer we het Parthenon bespreken, komen twee belangrijke onderwerpen vaak naar voren: het langlopende debat over de "Elgin Marbles" en de bredere implicaties van culturele repatriëring. Deze weerspiegelen de aanhoudende spanningen tussen historische waardering, eigendom en de wens om culturele relikwieën te herenigen met hun plaats van herkomst.

Elgin knikkers debat

De "Elgin Marbles" is een verzameling beeldhouwwerken die ooit het Parthenon sierden en die sinds het begin van de 19e eeuw in het British Museum staan. Deze artefacten, genoemd naar Lord Elgin die ze uit het Parthenon haalde, zijn symbolen van cultureel erfgoed geworden en het onderwerp van een intens debat tussen het Verenigd Koninkrijk en Griekenland. De Griekse regering houdt vol dat de knikkers onder dubieuze wettelijke en ethische omstandigheden zijn meegenomen en dat ze terug moeten naar het Parthenon in het Akropolismuseum in Athene, een modern museum dat veel kunstvoorwerpen van de oude citadel bewaart.

Culturele repatriëring

Terwijl landen cultureel erfgoed proberen terug te winnen, heeft de repatriëring van historische artefacten zoals de "Elgin Marbles" internationale aandacht gekregen. Het British Museum beweert dat het de knikkers legaal heeft verworven en dat ze in Londen toegankelijk zijn voor een internationaal publiek. Voorstanders van repatriëring stellen daarentegen dat de artefacten terug moeten keren naar hun thuisland om context en eenheid te bieden met de plek die ze oorspronkelijk sierden. Het debat over culturele repatriëring raakt aan complexe kwesties van identiteit, geschiedenis en internationaal recht, wat suggereert dat de discussie veel ingewikkelder is dan alleen maar wie historische objecten in bezit heeft.

Een bezoek aan het Parthenon

Toegangskaarten

Tickets voor het Parthenon zijn essentieel voor toegang tot het Akropoliscomplex. De prijzen variëren, meestal rond de €15 voor een standaard toegangsbewijs, met gereduceerde tarieven tijdens het laagseizoen en voor bepaalde categorieën bezoekers. Om de lange wachtrijen te vermijden is het sterk aan te raden om vooraf skip-the-line tickets te kopen, vooral als je van plan bent om op het laatste moment nog een bezoek te brengen. Veel bezoekers vinden de beste tijd voor een bezoek vroeg in de ochtend of laat in de middag, wanneer het weer koeler is en het minder druk is.

Skip-the-Line Akropolis Ticket

4.8

800+ beoordelingen

Ervaar de eeuwenoude wonderen van de Akropolis zonder te wachten. Skip-the-line tickets geven je de vrijheid om een van 's werelds beroemdste oude monumenten in je eigen tempo te bekijken. Ontvang het ticket direct via e-mail op je mobiele telefoon en toon het bij de ingang.

Beste prijs:

€12.90

Boek nu

Bekijk meer tickets

Rondleidingen

Door te kiezen voor een rondleiding met gids kun je je bezoek verrijken met inzichtelijk commentaar over de geschiedenis en betekenis van het Parthenon. Rondleidingen variëren in lengte en in detail, met aanbiedingen als groeps- of privérondleidingen en zelfs rondleidingen met een audiogids voor een ervaring in je eigen tempo. Hoewel rondleidingen extra kosten met zich meebrengen, bieden ze diepgaande kennis en context die je begrip van de oude ruïnes enorm kunnen verrijken.

Entreebewijs voor Akropolis + Rondleiding

4.8

80+ beoordelingen

Geniet van de Akropolis in het gezelschap van een goed geïnformeerde Engelssprekende gids. Ga mee op deze 1,5 uur durende tour en verken de rijke geschiedenis en geheimen van de Akropolis en haar ruïnes, waaronder het Parthenon, het Dionysus Theater en heiligdom, en nog veel meer.